Động đất có phải là sự kiện bất khả kháng không?

Sự kiện bất khả kháng là gì? Động đất có được xem là sự kiện bất khả kháng không? Trách nhiệm của các bên trong hợp đồng trong trường hợp bất khả kháng

Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu vấn đề này như sau:

Sự kiện bất khả kháng là gì?

Khoản 1 Điều 156 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.

Động đất được xem là sự kiện bất khả kháng không?

Từ định nghĩa nêu trên về sự kiện bất khả kháng, có thể thấy để được xem xét là sự kiện bất khả kháng thì phải đáp ứng các điều kiện:

- Một là: Xảy ra một cách khách quan 

- Hai là: Sự kiện không thể lường trước được

- Ba là: Không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép

Có thể thấy khái niệm về bất khả kháng vẫn chưa được cụ thể và chi tiết dẫn đến có nhiều quan điểm khác nhau trong việc xác định sự kiện nào là sự kiện bất khả kháng và sự kiện nào không được xem là bất khả kháng. Tuy nhiên, quan điểm được đại đa số pháp luật các nước trên thế giới thống nhất áp dụng về sự kiện bất khả kháng là các hiện tượng do thiên nhiên gây ra, như lũ lụt, hỏa hoạn, bão, động đất, sóng thần,… Bên cạnh đó, cũng có quan điểm cho rằng,“sự kiện bất khả kháng” cũng có thể là những hiện tượng xã hội như chiến tranh, bạo loạn, đảo chính, đình công,…

Xét định nghĩa về động đất, căn cứ khoản 33 Điều 5 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg quy định về dự báo, cảnh báo, truyền tin thiên tai và cấp độ rủi ro thiên tai, định nghĩa về động đất như sau:

Động đất là sự rung động mặt đất bởi sự giải phóng đột ngột năng lượng trong vỏ trái đất dưới dạng sóng địa chấn, có thể gây ra biến dạng trên mặt đất, phá hủy nhà cửa, công trình, của cải và sinh mạng con người.

Như vậy, có thể thấy động đất là một hiện tượng của tự nhiên (mang tính khách quan) mà không lường trước được và không thể khắc phục được dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép. Đối chiếu với định nghĩa về sự kiện bất khả kháng thì động đất thoả mãn các yếu tố để được xem xét là sự kiện bất khả kháng.

Trách nhiệm của các bên trong quan hệ dân sự khi gặp sự kiện bất khả kháng

Bất khả kháng là một trong các yếu tố có thể miễn trừ trách nhiệm cho bên có nghĩa vụ trong quan hệ dân sự, cụ thể: 

- Theo khoản 2, Điều 351 Bộ luật dân sự năm 2015 về trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ thì: “2. Trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện đúng nghĩa vụ do sự kiện bất khả kháng thì không phải chịu trách nhiệm dân sự, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác”

- Đối với hợp đồng vận chuyển tài sản: Khoản 3, Điều 541 quy định về Trách nhiệm bồi thường thiệt hại quy định: "3. Trường hợp bất khả kháng dẫn đến tài sản vận chuyển bị mất, hư hỏng hoặc bị hủy hoại trong quá trình vận chuyển thì bên vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác"

- Đối với Hợp đồng gửi giữ tài sản: Khoản 2 Điều 556 quy định về Quyền của bên gửi tài sản: “2. Yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu bên giữ làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng”

- Đối với trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Khoản 2 Điều 584 quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại “2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác”

- Đối với hợp đồng về kinh doanh thương mại: Điểm b Khoản 1 Điều 294 Luật Thương mại năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2019 quy định bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong các trường hợp sau đây: “b) Xảy ra sự kiện bất khả kháng”

+ Tuy nhiên, đối với tranh chấp kinh doanh thương mại, bên vi phạm có nghĩa vụ chứng minh mình thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hợp đồng và phải thông báo ngay điều này bằng văn bản cho bên bị vi phạm, trường hợp không thông báo thì phải bồi thường thiệt hại.

Dịch vụ Luật sư tranh tụng của Trường Minh Ngọc

Trên đây là những chia sẻ của Luật Trường Minh Ngọc về vấn đề Động đất có phải là sự kiện bất khả kháng không? Bài viết chỉ mang tính tham khảo, không phải là ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ việc cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng liên hệ cho chúng tôi:

Liên hệ qua Hotline:

- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)

- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)

Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc - Luật sư của bạn

Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh

Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com

*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com