Trong một số vụ án về tranh chấp đất đai, bị đơn có yêu cầu phản tố về việc công nhận quyền sử dụng đất thì Toà án có yêu cầu phải thực hiện việc hoà giải cơ sở rồi mới thụ lý đơn không? Trường hợp này Toà án giải quyết như thế nào?
Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu vấn đề này như sau:
Các trường hợp tranh chấp đất đai phải hoà giải cơ sở?
Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai.
Căn cứ quy định tại Điều 235 Luật Đất đai năm 2024:
Điều 235. Hòa giải tranh chấp đất đai
1. Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải, hòa giải ở cơ sở theo quy định của pháp luật về hòa giải ở cơ sở, hòa giải theo quy định của pháp luật về hòa giải thương mại hoặc cơ chế hòa giải khác theo quy định của pháp luật.
2. Trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai quy định tại Điều 236 của Luật này, các bên tranh chấp phải thực hiện hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp….
Căn cứ thêm quy định tại Khoản 2, Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ – HĐTP về hướng dẫn quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều 192 Bộ luật dân sự năm 2015:
2. Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
Đối với tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,... thì thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án.
Như vậy, căn cứ các quy định nói trên thì chỉ có các tranh chấp đất đai (tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất) thì mới bắt buộc phải thực hiện thủ tục hoà giải cơ sở trước khi khởi kiện. Đối với các tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất thì không bắt buộc phải thực hiện thủ tục hoà giải cơ sở trước khi khởi kiện.
>>> Xem thêm: Thủ tục hoà giải tranh chấp đất đai tại Uỷ ban nhân dân cấp xã
.png)
Quyền đưa ra yêu cầu phản tố của bị đơn
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 200 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 thì bị đơn được quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm Toà án mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hoà giải.
- Yêu cầu phản tố của bị đơn đối với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập được chấp nhận khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Yêu cầu phản tố để bù trừ nghĩa vụ với yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập;
+ Yêu cầu phản tố được chấp nhận dẫn đến loại trừ việc chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập;
+ Giữa yêu cầu phản tố và yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có sự liên quan với nhau và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn.
Căn cứ thêm tinh thần hướng dẫn tại Khoản 1 Điều 12 của Nghị quyết 05/2012/NQ – HĐTP về hướng dẫn một số điều của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004:
Điều 12. Quyền yêu cầu phản tố của bị đơn quy định tại Điều 176 của BLTTDS
1. Được coi là yêu cầu phản tố của bị đơn đối với nguyên đơn, đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập nếu yêu cầu đó độc lập, không cùng với yêu cầu mà nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập yêu cầu Toà án giải quyết.
.png)
Bị đơn đưa ra yêu cầu phản tố về việc công nhận quyền sử dụng đất thì có phải hoà giải cơ sở không?
Yêu cầu phản tố của bị đơn về việc yêu cầu công nhận quyền sử dụng đất được xem là một yêu cầu giải quyết tranh chấp về đất đai. Do đó, căn cứ quy định tại Điều 235 Luật Đất đai năm 2024, Nghị quyết 04/2017/NQ – HĐTP thì yêu cầu này phải được thực hiện hoà giải cơ sở trước khi Toà án xem xét có thụ lý yêu cầu phản tố hay không.
Vậy, Toà án sẽ giải quyết như thế nào trong trường hợp bị đơn đưa ra yêu cầu phản tố về việc công nhận quyền sử dụng đất?
Trường hợp bị đơn có yêu cầu phản tố yêu cầu công nhận quyền sử dụng đất mà chưa thực hiện thủ tục hoà giải cơ sở tại Uỷ ban nhân dân cấp xã thì Toà án căn cứ quy định tại điểm b Khoản 1 Điều 214 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015: “d) Cần đợi kết quả giải quyết vụ án khác có liên quan hoặc sự việc được pháp luật quy định là phải do cơ quan, tổ chức khác giải quyết trước mới giải quyết được vụ án;” để tạm đình chỉ giải quyết vụ án, chờ các bên thực hiện xong thủ tục hoà giải cơ sở tranh chấp đất đai.
Dịch vụ Luật sư tư vấn và giải quyết tranh chấp đất đai của Luật Trường Minh Ngọc
>>> Xem thêm: Các vấn đề về hoà giải cơ sở
Trên đây là những chia sẻ của Luật Trường Minh Ngọc về vấn đề Bị đơn có yêu cầu phản tố vể việc công nhận quyền sử dụng đất thì có phải hoà giải cơ sở không?. Bài viết chỉ mang tính tham khảo, không phải là ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ việc cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng liên hệ cho chúng tôi:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật sư đất đai giỏi HCM - Luật Trường Minh Ngọc
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com
